Technologie is maar zo wijs als de mens die ze gebruikt

De ene technologische doorbraak volgt de andere in razendsnel tempo op. Wetenschap en innovatie hebben onze levensstandaard de voorbije decennia enorm verhoogd, maar dat betekent niet automatisch dat vooruitgang ook menselijkheid versterkt. DeMens.nu-voorzitter Raymonda Verdyck pleit in een recent opiniestuk voor een vrijzinnig humanistische blik op de digitale revolutie: niet de technologie bepaalt onze toekomst, maar wat wij ermee willen doen.

Ze herinnert eraan hoe dezelfde wetenschappelijke inzichten die medische wonderen mogelijk maakten, ook leidden tot kernwapens. Vooruitgang is dus nooit neutraal. Vandaag zitten we opnieuw in een kantelpunt: het internet veranderde de wereld, gedreven door idealen als vrije informatie en kennisdeling. Wikipedia staat symbool voor dat open internet – en dat het platform nu wordt weggezet als ‘Wokepedia’ illustreert hoe gepolariseerd en politiek geladen tech geworden is.

De voordelen blijven groot: met één smartphone dragen we een bibliotheek aan kennis mee en krijgen we ongeziene kansen om te leren en te groeien. Tegelijk domineren een handvol techgiganten onze informatiestroom. Sociale media zijn geëvolueerd van bevrijdend naar gestuurd, commercieel en vaak ook politiek gekleurd. Wie het luidst roept, krijgt de meeste aandacht, terwijl nuance en duiding onder druk staan.

Steeds meer mensen hunkeren daarom naar rust, echte ontmoetingen en gesprekken die niet door algoritmes worden gestuurd. Verdyck ziet daar een belangrijke rol voor het middenveld en de vrijzinnig humanistische gemeenschap: plekken creëren waar mensen opnieuw kunnen reflecteren, verbinden en vragen stellen over wat hen bezighoudt.

Ook het maatschappelijke debat schuift in die richting. Denk aan de discussie over een mogelijk verbod op sociale media voor jongeren. Verbieden is eenvoudig, zegt Verdyck, maar het gaat om een fundamentelere vraag: wat doet technologie met onze menselijkheid? Hoe beïnvloedt ze onze autonomie, ons welzijn, onze relaties?

Diezelfde bezorgdheden gelden voor artificiële intelligentie. AI kan werk verlichten en nieuwe mogelijkheden scheppen, maar mag nooit onze creativiteit en zingeving overnemen. Technologie moet een hulpmiddel blijven, niet een stuurman.

Verdycks conclusie is helder: het gaat niet om wat technologie kán, maar om wat wij ermee wíllen doen. Menselijke wijsheid moet de motor blijven van technologische vooruitgang.

Wie nood heeft aan reflectie, zingeving of een open gesprek vindt overal in Vlaanderen en Brussel een huisvandeMens, waar vrijzinnig humanistische waarden centraal staan en plaats is voor ontmoeting, plechtigheden en begeleiding rond levensvragen.

Lees meer