Primeur in Vlaanderen: onderzoek naar de etnische kloof in het hoger onderwijs

Aan het begin van het nieuwe academiejaar lanceert het FWO SBO Engine-project zijn website en daarmee ook het eerste grootschalige onderzoek in Vlaanderen dat de etnische kloof in het hoger onderwijs systematisch in kaart brengt. Het project, voluit Tackling the EthNic Gap IN Higher Education, is een samenwerking tussen de VUB, KU Leuven en UHasselt, en moet niet alleen de oorzaken van ongelijkheid blootleggen, maar ook oplossingen aanreiken.

“Vlaanderen telt vandaag vijftig procent jongeren met een migratieachtergrond, maar slechts één op zeven start aan de universiteit,” zegt VUB-professor Ilke Adam, promotor van het project. “Onze buurlanden doen het beter, maar ook daar is de uitdaging groot. Het probleem ligt niet bij het individu, het is structureel.”

Een van de meest schrijnende vaststellingen is de lage doorstroom: studenten met een migratieachtergrond hebben tot vijftig procent minder slaagkans in hun eerste jaar. Volgens projectcoördinator dr. Amal Miri ligt dat niet aan hun intellectuele capaciteiten, maar aan een gebrek aan een inclusieve leeromgeving. “Studenten moeten zich thuis kunnen voelen. Discriminatie en een te eenzijdig curriculum duwen hen net weg.”

Het onderzoek loopt nog drie jaar en zal 3000 studenten bevragen. Op basis van die data ontwikkelt het team een ‘Close The Gap’-toolkit met beleidsaanbevelingen, trainingsmateriaal en good practices voor onderwijsinstellingen. “De houding van professoren, de didactiek en de curricula kunnen inclusiever,” zegt Adam. “Wetenschap is niet exclusief westers. Dat erkennen helpt niet alleen studenten van kleur, maar de hele samenleving.”

Het Engine-project werkt participatief: studenten met een migratieachtergrond zijn niet enkel onderwerp, maar ook medeonderzoekers. “Hun ervaringskennis is onmisbaar,” benadrukt UHasselt-doctoranda Bengisu Girenizli. “Zij beleven het onderwijssysteem elke dag. Door hun inzichten te combineren met academische kennis vinden we sterkere oplossingen.”

Het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek (FWO) financiert dit pioniersproject, dat een mijlpaal vormt in de zoektocht naar een eerlijker en inclusiever hoger onderwijssysteem in Vlaanderen.

Lees meer